Ko god se u životu susreo sa velelpnim Dunavom, bilo da je kraj njega samo odmarao, po njemu plovio, plivao ili na njemu pecao, zna koliko je života utkano u tu izrazito temperamentnu reku.
Dunav, onaj beogradski njegov deo, predstavlja stalnu inspiraciju i prilikom kadriranja, pa tako mnogi domaći filmovi koriste ovu najveći arteriju Srbije, kao temu, motiv ili čak kao karakter. Na Dunavu su se, u nebrojeno filmova, događale razne situacije, ugovarali poslovi, slavila venčanja, događala ubistva. U zavisnosti od žanra, on je igrao najznačajniju epizodnu ulogu, pa je osim kao tema i motiv, Dunav s vremena na vreme bio i jedan od likova sa izrazitim karakternim crtama.
Na lepom plavom Dunavu
Ovaj film, koji svojom pričom pripoveda o savremenim slojevima društva zapadne Evrope i njihovim hedonističkim, donekle preterujućim prohtevima i stilu života, gotovo čitav smešten je na Dunav. Kada se 2008. godine pojavio, zaintrigirao je javnost zbog gej scena. Radnja se odvija na luksuznom brodu koji tokom dvodnevnog putovanja od Beča ka Beogradu, plovi pun greha, mladih, iscrpljenih i frustriranih ljudi. Na brodu se sklapaju poslovi pomoću alkohola, zabave i seksa, a mlada istočnoevropska posada pokšava da zaradi dovoljno novca za beg od svojih života. Kadrovi Dunava upotpunjuju čitavu priču, donoseći podtekstno i refleksije na prolaznost, promene i važnost kretanja.
Proslave na splavovima
Splavovi u Beogradu već se sele na nivo mitskog i o njima se nadaleko čuje. Noćni provod na splavovima na Savi i Dunavu vrlo su popularni među stanovnicima Balkana, ali i među onima koji u Beograd svrate iz drugih krajeva sveta. Zato nimalo ne čudi što se u pojedinim filmovima beogradski splavovi pojavljuju kao mesta zbivanja. Svi se sećaju filma “Ni na nebu ni na zemlji“ u kom glumačke veličine poput Sonje Savić, Ace Berčeka, Mikija Krstovića, Gage Nikolića sede na jednom od onih manje “fensi“ splavova, tamo negde sredinom devedesetih, dok zemlju izjedaju sankcije i inflacija.
Čuvena replika koju izgovara Aleksandar Berček, u ulozi Krste, nekadašnjeg policajca, “U Srbiji je svadba svetinja, a ti došo ko g..no“, poznata je između ostalog i zbog mesta na kome je izgovara. Nakon toga, Krsta tera Dragana Nikolića u ulozi Igle da se sa svadbe vrati istim putem kojim je došao – plivajući kroz reku.
Reka kao inspiracija za inertni početak
Film Srđana Koljevića, “Žena sa slomljenim nosem“ počinje tako što mlada žena sa slomljenim nosem izađe iz taksija i usred saobraćajne gužve skoči u reku. U taksiju ostaje beba koju pronalazi taksista. Ovakav početak filma koji nas baca in medias res, vrlo je idejno kompleksan, a motivi reke prisutni su i u daljim scenama. Potraga za devojkom, otkrivanje istine o njoj, takođe se odvija na jednoj od beogradskih reka, pa je Dunav i u ovom filmu i te kako zastupljen.
Zastupljen i u serijama
Domaća kinematografija je dosta bogata, a plodne godine su bile one kada je glumište bilo čitava teritoraija bivše Jugoslavije. Tada su nastajale i najkultnije u kojima Dunav i Sava imaju funkciju scenografije. Danas sa nostalgijom gledamo na sve one kadrove u kojima se na putevima građenim u udarničkim akcijama, voze bube, fiće i ajkule. Pravo je uživanje videti kako su u to vreme izgledale kafanice smeštene tik uz obalu Dunava u kojima su u belim šoljama sa plavim obodima, na stolovima sa kariranim stoljnajcima posluživana domaća kafa i ratluk. Setimo se samo folirantskih dana Boba iz “Vrućeg vetra“, scena iz “Boljeg života“, ali i Dunava kao dekoracije u filmskim sagama o Žiki i Milanu koje su danas osnov nekadašnje komedije. Ta filmski naivna vremena izgradila su temelj za sve ono što se u srpskoj kinematografiji razvilo mnogo, mnogo kasnije.
